ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ ΣΤΗ ΣΥΡΟ
H Σύρος, είναι πραγματικά ένας ευλογημένος τόπος, ένας τόπος που από την πρώτη στιγμή που βρεθήκαμε εδώ, αισθανόμαστε πόσο πολύ έχει αγαπηθεί από τους ντόπιους και τους νεοφερμένους κατοίκους του. Το βλέπεις παντού, όταν ρίχνεις τη ματιά σου ολόγυρα σε κάθε σημείο του νησιού και διαπιστώνεις ότι κάθε δημιούργημα του ανθρώπου σε αυτόν τον τόπο, έχει γίνει με τόσο μεράκι!
Η ιστορία όμως της Σύρου είναι τόσο μακρά που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Αδιάψευστοι μάρτυρες οι σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι του νησιού. Περιηγούμαστε σ’ αυτούς τους αρχαίους τόπους, πραγματοποιώντας ένα νοερό ταξίδι πίσω στον χρόνο, που ευχόμαστε να ήταν αληθινό!
Στη Βόρεια πλευρά του νησιού, η Χαλανδριανή μπορεί να είναι ένας από τους πιο μικρούς οικισμούς του νησιού, έχει, ωστόσο, μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, αφού χρονολογείται στην πρωτοκυκλαδική περίοδο (3.000 π.Χ.). Στο μικρό εύφορο οροπέδιο που εκτείνεται ως τη θάλασσα έχει ανασκαφεί εκτεταμένο πρωτοκυκλαδικό νεκροταφείο με περισσότερους από 600 τάφους. Στο σημείο που στεκόμαστε αισθανόμαστε ένα δροσερό αεράκι να χαϊδεύει το πρόσωπό μας και καθώς σηκώνουμε τα μάτια μας, αντιλαμβανόμαστε ότι βρισκόμαστε σε ένα πραγματικά μοναδικό σημείο απ΄ όπου μπορούμε να αγναντέψουμε τη θάλασσα και τα γειτονικά νησιά της Τήνου και της Άνδρου. Η σκέψη ότι την ίδια θέα αντίκριζαν χιλιάδες χρόνια πριν, οι κάτοικοι αυτού του τόπου μας προκαλεί δέος.
Στις ανασκαφές των τάφων, βρέθηκαν πλούσια κτερίσματα (κοσμήματα, αγγεία, λίθινα τριβεία, οικιακά σκεύη, πυξίδες, όπλα) που μαρτυρούν την ακμή του οικισμού. Ξεχωρίζουν τα τηγανόσχημα πήλινα σκεύη με την περίτεχνη διακόσμηση, τα περισσότερα από τα οποία απεικονίζουν κωπήλατα σκάφη, καθώς και τα περίφημα κυκλαδικά μαρμάρινα ειδώλια.
Κινούμαστε δυτικά της Χαλανδριανής, μέσω ενός μονοπατιού για να βρεθούμε, ύστερα από σχεδόν 45 λεπτά, στο απόκρημνο ύψωμα Καστρί και να θαυμάσουμε τον ομώνυμο οχυρωμένο οικισμό. Στην αρχαία ακρόπολη, που χρονολογείται στην περίοδο 2300 – 2200 π.Χ. περίπου, σύμφωνα με τα ευρήματα είχε αναπτυχθεί κεραμική, λιθοτεχνία, μικροτεχνία και μεταλλοτεχνία.
Η επίσκεψή μας στους αρχαιολογικούς χώρους Καστρί – Χαλανδριανή μας δημιουργεί έντονα τη διάθεση να δούμε από κοντά κάποια από τα ευρήματα των ανασκαφών, τα οποία εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα), στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Γουλανδρή, αλλά φυσικά και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ερμούπολης. Το Μουσείο είναι ένα από τα παλιότερα μουσεία της χώρας μας και βρίσκεται στο επιβλητικό κτήριο του Δημαρχείου.
Πριν όμως, θα κινηθούμε ακόμη πιο Βόρεια του νησιού για να βρεθούμε στα Γράμματα. Ο εύκολος τρόπος είναι να πάμε με κάποιο καΐκι, οι λάτρεις της πεζοπορίας μπορούν να επιλέξουν να ακολουθήσουν το βατό μονοπάτι από τη περιοχή Κάμπος στην Απάνω Μεριά της Σύρου. Θα χρειαστούν περίπου μία ώρα. Φτάνοντας στην παραλία βλέπουμε ακόμη και σήμερα στα λεία βράχια της παραλίας επιγραφές ναυτικών με ευχές και παρακάλια προς τους θεούς για να συνεχίσουν με ασφάλεια το ταξίδι τους. Βρέθηκαν εκεί, καθώς ο όρμος παλιότερα θεωρούνταν ένα από τα ασφαλέστερα αραξοβόλια του νησιού. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, οι επιγραφές χρονολογούνται από την Κλασσική Αρχαιότητα μέχρι και τον Μεσαίωνα.
Στη δυτική πλευρά του νησιού, στον Γαλησσά, κάνουμε ένα διάλειμμα από το μπάνιο μας στην όμορφη ομώνυμη παραλία, και ανηφορίζουμε τον λόφο που δεσπόζει το εκκλησάκι της Αγίας Πακούς, για να βρεθούμε στην αρχαία πόλη της Γαλησσού, όπου σώζονται μέχρι και σήμερα ερείπια κτηρίων, ενός πύργου του 4ου αιώνα, ενός νεκροταφείου και ενός ιερού.
Στον δρόμο της επιστροφής μας στην Ερμούπολη, σταματάμε στην ιστορική πρωτεύουσα του νησιού, την Άνω Σύρο, για να περιηγηθούμε στην πόλη που περιστοιχίζεται από το Μεσαιωνικό κάστρο που χρονολογείται τον 13ο αιώνα. Περνάμε την πύλη, περπατάμε στα γραφικά λευκά σοκάκια και ανηφορίζουμε στα σκαλάκια για να φτάσουμε στον Σαν Τζώρτζη. Σουρουπώνει και είναι η πιο κατάλληλη ώρα να χαλαρώσουμε σε ένα μπαράκι με θέα στην Ερμούπολη και στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου το οποίο τώρα έχει βαφτεί ήδη με εκπληκτικά χρώματα.